Dr hab. n. med. Joanna Jędrzejczak, prof. nadzw., Dyrektor CMKP w rozmowie z Mariuszem Blimelem na łamach Nauki i Biznesu

Nauka i Biznes, Mariusz Blimel: Jak doszło do powstania  i czym zajmuje się CMKP?

Dr hab. n. med. Joanna Jędrzejczak, prof. nadzw., Dyrektor CMKP: Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego zostało utworzone przez Radę Ministrów rozporządzeniem z 9 października 1970 r. jako samodzielna placówka naukowo-dydaktyczna, z własnym statutem, prawem nadawania stopni naukowych oraz zacnym gronem profesorskim. W ciągu ponad 40 lat nasza uczelnia udowodniła konieczność swojego istnienia, odgrywając ważną rolę w kształceniu i rozwoju kadr ochrony zdrowia.

Od początku istnienia Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego uczestniczy
w rozwoju systemu ochrony zdrowia, inicjuje i prowadzi działalność badawczą, która obejmuje badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych oraz realizuje zadania szczególnie ważne dla postępu w dziedzinie medycyny. Działalność dydaktyczna
i badawcza realizowana jest w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych
w szpitalach klinicznych oraz w innych podmiotach leczniczych.

Kliniki szpitalne są dla nas warsztatem służącym do prowadzenia pracy naukowej
i dydaktycznej, tj.  kształcenia lekarzy zarówno dla potrzeb specjalizacji, jak
i podyplomowego kształcenia ustawicznego. Swoje zadania dydaktyczne, naukowe
i lecznicze realizujemy w Klinikach i Zakładach w dwóch szpitalach klinicznych CMKP (SPSK nr 1 im. Prof. W. Orłowskiego w Warszawie i SPSK nr 2 im. Prof. A. Grucy
w Otwocku), dla których Centrum Medyczne jest organem założycielskim, jak i na tzw. bazie obcej w Klinikach zlokalizowanych w  innych szpitalach warszawskich: m.in. Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie Sp. z o.o, Szpitalu Bielańskim i innych.

M.B.: Na czym polega specyfika CMKP i dla kogo jesteście Uczelnią?

J.J.: CMKP jest instytucją, której celem jest prowadzenie studiów podyplomowych i studiów doktoranckich w dziedzinie nauk medycznych. Specyfika naszego Centrum polega między innymi na tym, że pod pojęciem studiów podyplomowych kryje się proces specjalizacji lekarzy.

Do naszych zadań należy kształcenie i doskonalenie profesjonalnej wiedzy medycznej: lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, diagnostów laboratoryjnych poprzez prowadzenie studiów podyplomowych w zakresie reprezentowanych dziedzin nauk medycznych, obejmujących w szczególności: kształcenie specjalizacyjne i ustawiczne doskonalenia zawodowe. Rocznie organizujemy i finansujemy ponad 800 kursów, z których 70 proc. odbywa się w naszej placówce, przy wsparciu własnej kadry naukowej. Uczestniczy
w nich ok. 20 tys. osób rocznie.

Jeżeli chodzi o studia doktoranckie to prowadzimy je w dziedzinie medycyny, stomatologii i biologii medycznej.

Jednym z naszych zadań jest inicjowanie i prowadzenie działalności badawczej obejmującej badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych. Na zlecenie ministra właściwego do spraw zdrowia organizujemy i realizujemy działania związane
z opracowaniem i aktualizacją programów specjalizacji, nadzorujemy przestrzeganie przez jednostki szkolące standardów kształcenia specjalizacyjnego, organizujemy obowiązkowe kursy szkoleniowe objęte programami specjalizacji lekarskich,  prowadzimy rejestr lekarzy odbywających szkolenia specjalizacyjne na terenie kraju.

Jesteśmy zatem instytucją dla lekarzy i innych osób wykonujących zawody medyczne, dla których rozwój zawodowy, kształcenie, doskonalenie swojej wiedzy i umiejętności stanowi szczególną wartość.

M.B.: Jakie są najważniejsze atuty CMKP?

J.J.: Centrum Medyczne to przede wszystkim nowoczesna baza dydaktyczna, naukowa
i lecznicza. Posiadamy nowoczesne Centrum Symulacji ukierunkowane na doskonalenie wiedzy i umiejętności w zakresie medycyny ratunkowej.

O sile CMKP na rynku edukacyjnym stanowi najwyższej klasy kadra medyczna, naukowa i dydaktyczna, złożona z profesorów, dr hab. i lekarzy z tytułem dr n. med., którzy
z powodzeniem i sukcesami łączą obowiązki naukowe, dydaktyczne z codzienną pracą
z pacjentami w naszych klinikach, reprezentujących większość współczesnych dziedzin medycyny. Środki finansowe na organizację i koordynację kursów specjalistycznych pochodzą z Ministerstwa Zdrowia. Wszystkie kursy specjalizacyjne i doskonalące dla lekarzy są nieodpłatne.

M.B.: Jakie są najważniejsze osiągnięcia CMKP?

J.J.: Spośród szeregu działań jakie realizuje nasza uczelnia warto podkreślić przedsięwzięcia realizowane z wykorzystaniem funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Są to projekty dotyczące kształcenia specjalistów w dziedzinach deficytowych tj.: kardiologia, onkologia
i medycyna pracy, kształcenia  specjalizacyjnego lekarzy oraz doskonalenia zawodowego ratowników medycznych i dyspozytorów medycznych, a także projekt realizowany we współpracy z Departamentem Pielęgniarek i Położnych MZ, dotyczący kształcenia podyplomowego w dziedzinie geriatrii.

Dotychczasowa realizacja projektów pozwoliła na wprowadzenie  nowoczesnych metod  nauczania, szeroki dostęp do  bezpłatnych kursów specjalizacyjnych i doskonalących na terenie całego kraju oraz do zwiększenia liczby przeszkolonych lekarzy. Dzięki funduszom strukturalnym UE dla realizacji powyższych projektów zakupiono sprzęt dydaktyczny pozwalający na nowatorskie zajęcia doskonalące „otwarte sesje kardiologiczne”, „otwarte sesje kardiologiczno-onkologiczne” oraz „kursy z resuscytacji krążeniowo-oddechowej”.
Realizując projekty skutecznie łączymy tradycje, doświadczenie oraz nowoczesne metody
i narzędzia wspomagające proces kształcenia.

W 2011 r.  otworzyliśmy Centrum Symulacji, sfinansowane w znacznej części
z funduszy europejskich, realizujące nowoczesny rodzaj interaktywnej, multidyscyplinarnej  dydaktyki.  Dzięki wyposażeniu Centrum Symulacji w  najnowocześniejszy sprzęt  (symulatory pacjenta odzwierciedlające wszystkie procesy życiowe człowieka) i za pomocą  najnowocześniejszych technik symulacyjnych z zakresu medycyny ratunkowej przekazujemy wiedzę teoretyczną, a przy pomocy przeprowadzania interaktywnych ćwiczeń – przede wszystkim wiedzę praktyczną.

Niezwykle istotnym elementem działań projektowych jest wydanie 19 podręczników przygotowanych do wybranych kursów specjalizacyjnych. Są nieodpłatnie przekazywane uczestnikom szkoleń i w zamyśle autorów mają stanowić swoistą podstawę biblioteki medycznej dla lekarzy deficytowych specjalności.

Korzystanie z funduszy unijnych obejmuje także działalność naukową.
Ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania środków Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, CMKP uczestniczy w projektach Innowacyjne metody wykorzystania komórek macierzystych w medycynie oraz „Experimental population based platform to evaluate and monitor the effectiveness of screening colonoscopy: a population based comparative effectiveness study (PCSP Polish Colonoscopy Screening Platform), realizowanym przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej.

M.B.: Jakie korzyści i udogodnienie oferuje CMKP słuchaczom?

J.J.: Słuchacze kursów organizowanych przez CMKP w ramach kształcenia podyplomowego mają do dyspozycji nowoczesną bazę dydaktyczną, uzupełnioną o własne zaplecze noclegowe i gastronomiczne. Dzięki temu możemy łatwiej i efektywniej organizować zajęcia dla lekarzy, którzy przyjeżdżają do Warszawy z całej Polski, a nasi słuchacze oszczędzają swój czas
i pieniądze poświęcane na zdobywanie nowych kwalifikacji.

Internet i multimedia to już codzienność w kształceniu organizowanym przez CMKP.
W ubiegłym roku uruchomiliśmy nowoczesną instalację multimedialną w Klinice Kardiologii CMKP w jednym z warszawskich szpitali. Dzięki systemowi kamer i mikrofonów lekarze niemal w dowolnym miejscu mogą interaktywnie uczestniczyć w zabiegach i procesach diagnostycznych i terapeutycznych w kardiologii, zarówno w tych zupełnie typowych, jak
i tych dostępnych jedynie na najwyższych stopniach referencyjności. Podobnie nowocześnie prezentuje się Zakład Medycyny Ratunkowej - Centrum Symulacji. Dzięki nowym symulatorom i fantomom Centrum Symulacji stale poszerza swoje możliwości nowoczesnej edukacji lekarzy i ratowników medycznych. W planach mamy kolejne inwestycje
w nowoczesny sprzęt i pomieszczenia służące edukacji i doskonaleniu umiejętności praktycznych lekarzy.

M.B.: Co wyróżnia ofertę  CMKP na rynku kształcenia?

J.J.: CMKP jest szczególną uczelnią medyczną – bodaj jedyną w swoim rodzaju. Fakt,
że naszymi słuchaczami są lekarze, często będący już specjalistami w określonych dziedzinach medycznych sprawia, że wiedza i umiejętności jakie spodziewają się uzyskać po kształceniu w CMKP muszą być na najwyższym poziomie. To od lekarzy specjalistów pacjenci oczekują najlepszej diagnozy i pomocy medycznej, a wiedzę niezbędną w tym zakresie lekarze Ci uzyskują dzięki CMKP. Naszym celem i misją jest dostarczanie najnowszej i najlepszej wiedzy medycznej naszym słuchaczom. Jest to możliwe między innymi dzięki temu, że przy organizacji kształcenia podyplomowego lekarzy CMKP współpracuje z wiodącymi ośrodkami medycznymi i naukowo-dydaktycznymi w Polsce, co gwarantuje najwyższy poziom kształcenia.

M.B.: Jak Pani zdaniem można podsumować rozwój CMKP?

J.J.: Jesteśmy specyficzną instytucją akademicką, ponieważ mamy do czynienia z już praktykującymi lekarzami i pracownikami innych zawodów, związanych z działaniami na rzecz zdrowia, którzy posiadają zróżnicowaną wiedzę i doświadczenie zawodowe. Wymaga to, starannego przygotowania organizacji i ogromnego doświadczenia w zarządzaniu systemem kształcenia podyplomowego, żeby sprostać tak trudnym zadaniom. Dojrzałość akademicka, wysoki poziom merytoryczny pracowników naukowo-dydaktycznych oraz umiejętność inspirowania uczestników kształcenia podyplomowego do pogłębiania wiedzy, uprawnia mnie do takiego stwierdzenia.

Myślę, że bez Centrum Medycznego nie może być mowy o nowoczesnym kształceniu podyplomowym.  Rozwój CMKP umożliwił stworzenie krajowego systemu medycznego kształcenia podyplomowego z udziałem wszystkich uczelni medycznych i instytutów naukowo-badawczych, zdobywając uznanie w Polsce i na arenie międzynarodowej. Dlatego śmiało mogę powiedzieć, że CMKP odgrywa istotną rolę w całym systemie medycznego kształcenia podyplomowego. W dobie rosnącego niedoboru specjalistów w różnych specjalnościach, właśnie rola edukacyjna CMKP nabiera szczególnego znaczenia.

M.B.: Dziękuję za rozmowę.