Sukcesy naukowe Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

prof. dr hab. n. med. Sławomir Majewski, Prorektor do spraw Nauki i Współpracy z Zagranicą:

Nasza Uczelnia może się pochwalić jeszcze jednym wygranym rankingiem, zwyciężyła bowiem  w  grupie  kierunków  lekarskich  i  dentystycznych  oraz  ochrony  zdrowia  w  2013 roku  w  „Rankingu  Szkół  Wyższych”.  W  grupie  kierunków  farmacja  Uczelnia  zajęła  drugie miejsce  w  kraju.  Ponadto według  Ministerstwa  Nauki  i  Szkolnictwa  Wyższego  w kategorii A znalazły się trzy nasze Wydziały. W zakresie podstawowych badań naukowych posiadamy znakomity zespół, możemy się poszczycić badaniami na najwyższym poziomie. Światowy poziom prezentuje np. zespół profesora J. Gołębia, są to znakomite publikacje dot. terapii fotodynamicznej; również ja z moim zespołem prowadziliśmy badania nad  pierwszą w Europie szczepionkę HPV. Warto jeszcze wspomnieć o  światowym projekcie prof. A. Górski, jako jeden z nielicznych ośrodków na świecie opracował zastosowanie fagów w terapii zakażeń bakteryjnych, które są oporne na antybiotyki. Mamy także kilka nagród na rzecz nauki polskiej.

MB.: Czy jest odczuwalne na uczelni zjawisko „dziury pokoleniowej”?

S.M.: Chciałbym tutaj wyróżnić kilka zjawisk. Podstawowy problem stanowią niskie wynagrodzenia dla młodych naukowców, co z pewnością utrudnia start naukowy. Z powodu złych wynagrodzeń pracowników nauki, młodzi ludzie starają się uzyskać specjalizacje, aby następnie organizować prywatne praktyki. Kolejnym niepokojącym zjawiskiem jest drenaż lekarzy do prywatnych szpitali. Ludzi w najlepszym wieku, z potencjalnym naukowym są często przechwytywani do sektora prywatnej medycyny. Koniecznym jest wypracowanie mechanizmów ścieżki kariery naukowej i zawodowej, aby nauka stwarzała możliwości do satysfakcji i przeżycia.

W dalszej kolejności są czynniki obecnie powszechnie omawiana takie jak niechęć do zmian zauważalna wśród starszego pokolenia, doświadczona kadra blokuje młodą, naleciałości i pozostałości starego systemu, mechanizm kariery nie jest transparentny. W wielu aspektach system działa w oparciu o układy feudalne, nie zawsze promowane są osoby najlepsze, brak rozpisywania konkursu na funkcje kierownicze, co w efekcie nie stwarza możliwości weryfikacji osiągnięć.

Nowe prawo o szkolnictwie wyższym zawiera regulacje związane z zatrudnianiem osób np. z rodziny. Jednakże ustawa ta jest adresowana do kolejnych pokoleń, zadziała za kilkanaście lat. Rzeczywiście młodzi ludzi zniechęceni systemem finansowanie i trudnościami w rozwoju ścieżki kariery naukowej odchodzą, a w przypadku medycyny dużym zagrożeniem jest prywatna praktyka.

M.B.: Czy macie Państwo wypracowane sposoby, aby w pewnej części zatrzymać młodych ludzi na uczelni?

S.M.: Z pewnością jednym ze sposób są studia doktoranckie. Drugą możliwość stwarza pozyskiwanie poważnych funduszy europejskich i grantów. W oparciu o tego typu fundusze powstają miejsca pracy dla młodych ludzi, jest to także szansa dla osób, które sprawdziły się uczestnicząc w dużych projektach.

MB.: Cele naukowe.

S.M.: Podstawowym celem w strategii uczelni jest pozyskiwanie funduszy spoza Polski oraz  motywowanie uczonych, aby w jak największym stopniu aplikowali o granty. Dokonaliśmy zmian w strukturach naszego biura projektów, wprowadziliśmy nowe procedury i regulaminy. Jeśli uczony ma pomysł i jest pewnie swojego potencjału, to nasze służby są w stanie pomóc w przygotowaniu projektu. Otworzyliśmy fundusz rozwoju nauki, którego zadaniem jest prefinasowanie wstępnej fazy projektu. To był jeden z mechanizmów pozwalający na wygenerowanie potrojonej wysokości środków finansowych.

MB.: Atuty naukowe Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

S. M.: WUM z pewnością stanowi ogromny potencjał, ale niestety znacznie rozproszony. Koncentrujemy się na działaniach, które stworzą możliwości współpracy na wszystkich poziomach, np. naukowa praca chirurga może powstawać w oparciu o biologię molekularną. Mamy kilka zespołów kliniczno – genetycznych, priorytetem jest doprowadzenie do współpracy zespołów teoretycznych i klinicznych w uczelni.

Do atutów należy zaliczyć powstające Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii (CePT), to znakomita platforma do współpracy wiodących uczelni i Instytutów PAN-u. W tworzeniu Centrum biorą udział WUM, PW, UW oraz 6 Instytutów PAN. W tej części Europy będzie to największe centrum biomedyczne.

Już rozpoczęliśmy działalność w ramach prefinansowania z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, jest to około 100 milionów euro. W pierwszym etapie tego projektu budujemy nowoczesne laboratoria, które wyposażone zostaną w unikatową aparaturę. Posiadając wysoko rozwiniętą infrastrukturę będziemy mogli rozpocząć występowanie o realizację stricte naukowych badań zwianych z trzema obszarami chorób cywilizacyjnych: neurologicznych, sercowo – naczyniowych i onkologicznych. W każdym z tych obszarów wyróżniamy kilka płaszczyzn. Pierwszą platformę stanowią badania podstawowe, skupiające się na badaniu mechanizmu choroby, drugą platformę stanowi poszukiwanie nowych markerów prognostycznych w chorobie, a trzecia platforma dot. rozwiązań terapeutycznych i nowych rodzajów terapii. Dzięki współpracy kompleksowej stajemy się uniwersytetem badawczym.

Drugim etapem w realizacji projektu jest Centrum Badań Klinicznych. Czerpiąc wiedzę i doświadczenie z instytucji zagranicznych, chcemy wprowadzić podmiot, który będzie odpowiedzialny za negocjowanie jak najlepszych warunków umów zarówno dla badacza, jak i dla szpitala.

Działalność Centrum Badań Klinicznych należy rozumieć również jako działania w ramach Europejskiej Sieci Infrastruktury Badań Klinicznych (European Clinical Research Infrastructures Network) ECRIN, która służy do wymiany naukowej i badawczej. Zarówno uczelnia jak i przemysł  farmaceutyczny potrzebują dostępu do informacji nt. potencjału, jakim dysponują. Chodzi o zaprezentowanie potencjału naukowego w skali Europy, w zakresie możliwości badań klinicznych, dostępności do zespołów i pacjentów. Przystępujemy do projektu Ogólnopolskiej Akademickiej Platformy Medycznej ( rodzaj konsorcjum uczelni medycznych w Polsce), która podjęła inicjatywę rozwijania sieci POLCRIN. Nasza uczelnia jest korelatorem tej platformy. POLCRIN jest  przedstawicielstwem ECRIN-u w Polsce. Działania tej platformy można podzielić z jednej strony na badania o charakterze projektów naukowych związanych z badaniami podstawowymi, a z drugiej strony na badania aplikacyjne o charakterze komercyjnym.

M.B.: Najistotniejsze wyzwania i szanse polskiej nauki, Pana zdaniem.

S.M.: Najważniejszą sprawą jest wprowadzenie skutecznego systemy transferu technologii i komercjalizacji wyników badań. Nasza Uczelnia utworzyła w tym cel Spółkę z o.o. „Synergia WUM” ze 100% udziałem Uczelni . Celem działania Spółki będzie aktywny udział w pozyskiwaniu funduszy na badania naukowe (zarówno ze środków budżetowych,  jak i pozabudżetowych), współfinansowanie procesu patentowego oraz dalszych etapów komercjalizacji. Spółka „Synergia WUM” umożliwi Uczelni nawiązanie ścisłej współpracy  z tworzącym się klastrem BTM Mazowsze w celu pozyskiwania środków finansowych typu „venture capital” (fundusze o podwyższonym ryzyku) w celu finansowania wczesnych etapów (proof of concept) projektów o najwyższej potencjalnej wartości komercyjnej.  Spółka „Synergia WUM” będzie także aktywnie zaangażowana w projektach badań stosowanych finansowanych przez NCBiR.

Ważne jest także stworzenie nowoczesnego systemu zarządzania własnością intelektualną w Uczelni. Uczelnia, uczestnicząc w konkursie Kreator Innowacyjności, otrzymała decyzję NCBiR o przyznaniu kwoty ok. 1,7 mln zl. na stworzenie ww. systemu. Główne działania objęte dofinansowaniem to:  utworzenie nowej jednostki docelowo pojmowanej jako akademickie Centrum Transferu Technologii,  przegląd i ocena zdolności patentowych wyników badań w powiązaniu  z oceną rynku,  przeprowadzenie szkoleń i innych działań promujących dotyczących praw autorskich i pokrewnych twórców, w tym wynalazców. Utworzenie Kreatora Innowacyjności pozwoli na dalszy rozwój systemu zarządzania własnością intelektualną w Uczelni, m.in. poprzez udział  w projektach typu SPIN-TECH, mających na celu tworzenie małych spółek celowych do komercjalizacji konkretnych rozwiązań technologicznych.

MB.: Współpraca międzynarodowa.

S.M.: Szukamy poważnych partnerów na poziomie regionalnym. Nasza uczelnia rozpoczęła współpracę z regionem Bawarii. Podpisaliśmy kolejne umowy o współpracy z prestiżowymi uczelniami na świecie (np. Uniwersytet McGill w Kanadzie). Jesteśmy dla nich partnerem w zakresie medycznym. W ramach uczelni realizowana jest duża liczba umów między profesorami, pojawiają się wspólne projekty interpersonalne. Zależy nam przed wszystkim na współpracy strategicznej z regionami danego kraju i w tym kierunku będzie zmierzał rozwój WUM –u.

MB.: Dziękuję za rozmowę i życzę sukcesów w realizacji planów.