Warto zauważyć, że w badaniach naukowych, w ekonomii i finansach, widać wyraźną zmianę polegającą na tym, że niegdyś najczęściej prowadzono prace indywidualnie, natomiast dziś nad projektami pracują zespoły ludzi, połączonych wspólnymi zainteresowaniami i uzupełniającymi się kompetencjami. Jest w tym kooperacja w podzialezadań, wymiana myśli, wzajemna inspiracja. 

Izabela Blimel: Nauka i Biznes/Warsaw Business Review: Jakimi osiągnięciami i sukcesami może pochwalić się Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego?

dr hab. Urszula Sztandar-Sztanderska, prof. UW, Prodziekan ds. Naukowych (2012-2016) :

Po pierwsze Wydział Nauk Ekonomicznych otrzymał kategorię naukową A+, przyznawaną przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego czołowym instytucjom naukowym w Polsce. Wyróżnienie to świadczy o tym, że znajdujemy się wśród najlepszych krajowych jednostek badawczych. Pod uwagę w tej klasyfikacji brane są osiągnięcia naukowe i twórcze, potencjał naukowy oraz pozostałe efekty działalności naukowej. Po drugie, według głównego rankingu naukowych publikacji w zakresie ekonomii RePEc (Research Papers in Economics) publikacje naszych  pracowników są najczęściej cytowanymi w regionie, co pokazuje, że nasze publikacje posiadają wagę nie tylko krajową, ale i międzynarodową. Po trzecie, WNE UW osiągnął najwyższy wskaźnik skuteczności w pozyskiwaniu grantów z Narodowego Centrum Nauki.  Wymienione przez mnie osiągnięcia są wynikiem wieloletniej pracy.

I.B.: Jakie czynniki, Pani zdaniem, przyczyniły się do sukcesywnego rozwoju Wydziału?

U.Sz.-Sz.: Wydział Nauk Ekonomicznych jest bardzo małym wydziałem w skali Uniwersytetu, jeśli oceniać to na podstawie liczby zatrudnionych pracowników. Natomiast udział w badaniach naukowych oraz liczba studentów są proporcjonalnie wyższe. Świadczy to wysokiej wydajności naukowej i dydaktycznej naszej kadry.

Strategią kolejnych ekip dziekańskich nigdy nie było masowe kształcenie. Zawsze staraliśmy się tworzyć nieliczne grupy zajęciowe, co pozwala na lepszą kontrolę pracy własnej studenta i osiąganych przez niego rezultatów. Program studiów został nasycony dużą liczbą godzin matematyki, statystyki, ekonometrii dla wszystkich kierunków ekonomicznych i spowodował, że nasi absolwenci stali się bardzo dobrze przygotowanymi do samodzielnych, zaawansowanych analiz ekonomicznych i finansowych. Już od ponad 15  lat obowiązuje u nas reguła, że praca magisterska ma być oryginalnym badaniem naukowym, co zmusza do solidnego przeglądu literatury w celu znalezienia interesującego tematu, właściwego doboru metod badawczych, krytycznej oceny uzyskanych wyników. Przyczyniło się to do intensyfikacji studiów, a co za tym idzie, do kształcenia bardzo dobrych absolwentów. Niektórzy z nich stają się doskonałymi doktorantami. Inni robią znakomite kariery w gospodarce. Podsumowując, dzisiejsza strategia kształcenia na Wydziale powstała już wiele lat temu i jest konsekwentnie realizowana przez kolejne władze dziekańskie.

I.B.: Jakie projekty badawcze, jakie kierunki badań naukowych realizowane są na WNE UW?    

U.Sz.-Sz.: Istnieje swoboda prowadzenia badań naukowych, władze Wydziału nie wskazują pracownikom ich kierunków. Natomiast systematycznie ogłaszane konkursy krajowe i międzynarodowe mogą częściowo wpływać na wybór tematyki prac badawczych.

Kierunków badań  realizowanych na Wydziale jest wiele. Warto np. wspomnieć o profesorze Odedzie Starku, który zajmuje się ekonomią procesów ludnościowych i kształci młode pokolenie badaczy podczas realizacji kolejnych projektów i prac nad publikacjami na najwyższym poziomie.    

Rozwijają się finanse ilościowe, wymagające  zaawansowanych metod matematycznych np. realizowaliśmy w ubiegłym roku grant na zamówienie giełdy we Frankfurcie. Uczestniczył w nim zespół naukowców, który prowadzi tego typu badania na coraz szerszą skalę.  

W zakresie ekonomii środowiska naturalnego wyłoniła się grupa osób, których aktywność zainicjował profesor Tomasz Żylicz, zafascynowanych sprawami szeroko rozumianego zrównoważonego rozwoju. W tej grupie jest np. dr Marek Giergiczny, który w 2014 roku uzyskał ponad 40 punktów Impact Factor za swoje publikacje, czy prof. Mikołaj Czajkowski o imponującym dorobku, w dużym stopniu powstałym we współpracy z badaczami z wielu państw. Są i inne osoby owocnie zajmujące się tą problematyką.

Duża grupa zajmuje się wyceną dóbr i usług, które nie posiadają normalnej ceny rynkowej. Takie badania znajdują zastosowanie w ochronie środowiska, np. dokonuje się wyceny parków narodowych, jak i są używane dla wyceny szeroko rozumianych dóbr publicznych.

Kolejna grupa projektów dotyczy zachowań mikroekonomicznych  mających ścisłe powiązania z psychologią. Badania te pokazują, jakich wyborów są skłonni dokonywać ludzie i jak się zachowują wobec ryzyka, gier hazardowych, niestabilnej pracy i innych okoliczności. Wokół tej problematyki skupił się silny zespół naukowców m.in. dr Michał Krawczyk, który zainicjował powstanie pierwszej polskiej monografii poświęconej ekonomii eksperymentalnej. Jest też jednym z nielicznych Polaków, któremu udało się umieścić publikację w prestiżowym American Economic Review.

Podam przykład. W niedawno obronionym doktoracie wyceniono np. różne cechy pracy zawodowej, bowiem nie tylko wynagrodzenia i tzw. benefity decydują o tym, jaką pracę podejmują ludzie, biorą oni pod uwagę też m.in. szanse rozwoju zawodowego, atmosferę w pracy itp.  Takie badania mają zastosowanie i w nauce i w biznesie.

Można wskazać wiele innych, dynamicznie rozwijanych kierunków badań

 (i związanych z nimi osób), np. dotyczących handlu międzynarodowego, rynku pracy, ubezpieczeń,  opodatkowania, funkcjonowania szarej strefy.  Obok badań stanowiących główny nurt ekonomii, np. poświęconych dynamicznym modelom równowagi ogólnej, prowadzimy badania,  które na pozór są odleglejsze od ekonomii, np. dotyczące oddziaływania relacji rodzinnych na pracę zawodową. Znaczna część badań odnosi się wprost do praktyki biznesowej, np. w zakresie finansów, rachunkowości, marketingu. Wszystkich tematów nie jestem w stanie wymienić.

Sukcesy odnoszą coraz młodsi adepci nauki – doktoranci, a nawet studenci, w tym np. uzyskujący tzw. Diamentowe Granty – czyli środki na badania przyznawane w trybie konkursowym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (mamy na Wydziale dwóch laureatów tej nagrody).

            Warto zauważyć, że w badaniach naukowych, w ekonomii i finansach, widać wyraźną zmianę polegającą na tym, że niegdyś najczęściej prowadzono prace indywidualnie, natomiast dziś nad projektami pracują zespoły ludzi, połączonych wspólnymi zainteresowaniami i uzupełniającymi się kompetencjami. Jest w tym kooperacja w podziale zadań, wymiana myśli, wzajemna inspiracja. Dostrzegam w tym nie tylko sens, ale i piękno podejmowanych badań.

I.B.: Dziękuję za rozmowę i życzę sukcesów.

www.wne.uw.edu.pl